دستگاه تست نشتی رادیاتور

دستگاه تست نشتی رادیاتور می‌تواند کمک قابل توجهی برای بررسی نشتی‎‌های داخلی و خارجی مایع خنک‌کننده موتور خودرو داشته باشد.
در خودروهای سواری امروزی اكثراً از مايع خنك كننده با تركيب حجمی تقريبی 50% آب رادیاتور(ترکیبی از آب مقطر و مواد ضدخوردگی) و 50% ضديخ(پایین‌ترین نقطه انجماد با 70 درصد ضدیخ و 30 درصد آب رادیاتور حاصل می‌شود)، برای خنك كاری موتور استفاده می‌‌شود و اين نوع موتورها را آب خنك گويند.

شكل 1 اين نوع سيستم خنك‌كاری را نشان می‌دهد.

1-ترموستات 2-واترپمپ 3-تسمه دینام 4-لوله آب گرم 5-پروانه 6-موتور پروانه خنک‌کن رادیاتور 7-لوله آب خنک 8-پیچ تخلیه رادیاتور 9-درب رادیاتور 10-رادیاتور 11-لوله اتصال رادیاتور به مخزن ذخیره 12-مخزن ذخیره
شكل 1-سيستم خنك كاری موتور با مايع خنك‌كننده

با توجه به شكل 1 پمپ آب يا واترپمپ (2)، نيروي خود را از ميل‌لنگ دريافت می‌کند و مايع خنك‌کننده با دمای کم را از قسمت پايين رادياتور دریافت کرده و به درون مجاری خنككاری سيلندر و سرسيلندر هدايت می‌كند. مايع خنك‌كننده پس از عبور از مجاری خنك‌كاری، حرارت قسمت‌های مختلف موتور را دريافت می‌کند و از قسمت بالای سرسيلندر به مخزن بالايی رادياتور (10) وارد مي‌شود. بين مخزن بالایی رادياتور و مخزن پايينی رادياتور، لوله‌هايی قرار گرفته است كه مايع خنك‌كننده داغ با عبور از اين لوله های عمودی، حرارت خود را به لوله‌های عمودی می‌دهد. بين لوله‌های عمودی نيز پره‌های بسيار زيادی برای افزايش سطح انتقال حرارت تعبیه شده است كه باعث می‌شود به راحتی حرارت مايع خنك كننده به لوله‌های عمودی و از طريق پره‌ها به هوای محيط منتقل شود و باعث خنک شدن قطعات موتور شود.
شکل 2 مدار کامل سیستم خنک‌کاری موتور خودرو را نشان می‌دهد. مقداری از مايع خنك كننده وارد رادياتور بخاری خودرو شده و صرف گرم كردن محفظه سرنشين يا اتاق خودرو می شود. از طرفی بخشی از مایع خنک‌کننده موتور نیز از داخل اویل ماژول یا اویل کولر یا خنک‌کن روغن عبور کرده و دمای روغن موتور را کاهش می‌دهد تا از تبخیر بیش از حد روغن موتور پیشگیری شود و بدین ترتیب کاهش سطح روغن موتور و آلایندگی HC یا هیدروکربورهای نسوخته کاهش یابد.

1-رادياتور بخاری 2-فن خنك كننده رادياتور 3-رادياتور جريان افقي 4-مخزن انبساط رادياتور 5-لوله بای پس يا كنارگذر 6-سوپاپ بای پس 7-مجرا يا ريل عبور روغن به ياتاقان های ثابت 8-كارتل 9-اويل پمپ 10-فيلتر سیمي پمپ روغن 11-واتر پمپ 12-ترموستات 13- اویل كولر یا خنک‌کن‌ روغن 14-فيلتر روغن
شکل 2-مدار کامل خنک‌کاری موتور و گرمایش کابین خودرو به همراه خنک‌کن روغن

همانگونه که ملاحظه می‌شود مایع خنک‌کننده موتور از بخش‌های مختلف عبور می‌کند و بنابراین می‌تواند از تمامی این بخش‌ها دچار نشتی داخلی یا نشتی بیرونی شود که بعضا به راحتی قابل شناسایی و ردیابی نیست. در بین قطعات مختلف، نشتی در سرسیلندر و واشر سرسیلندر و بلوکه سیلندر باعث زمین‌گیر شدن خودرو شده و باید نسبت به باز کردن موتور و انجام تعمیرات اقدام کرد. از طرفی نشتی مایع خنک‌کننده در خنک‌کن روغن موتور باعث اختلاط روغن و مایع خنک‌کننده شده که علاوه بر آسیب‌پذیری موتور، ‌رادیاتور بخاری و لوله‌های ارتباطی نیز چرب شده و سیستم تهویه مطبوع نیز دچار نقصان می‌شود. در خودروهایی که مجهز به گیربکس اتوماتیک و خنک‌کن روغن گیربکس اتوماتیک هستند، خوردگی در خنک‌کن روغن گیربکس اتوماتیک باعث ترکیب شدن مایع خنک‌کننده و روغن گیربکس اتوماتیک می‌شود که تخریب ساختمان مکانیکی و هیدرولیکی گیربکس را در پی خواهد داشت. بنابراین به محض اینکه کاهش مکرر مایع خنک‌کننده موتور مشاهده شد، باید به سرعت نسبت به بررسی و شناسایی محل نشتی اقدام کرد تا از آسیب‌های بیشتر پیشگیری شود.
بدین منظور از دستگاه تست نشتی رادیاتور یا تست نشتی مدار خنک‌کاری موتور خودرو مطابق شکل 3 استفاده می‌شود.

شکل 3-دستگاه تست نشتی رادیاتور و درب رادیاتور(تست نشتی مدار خنک‌کاری موتور خودرو)

برای انجام تست نشتی سنجی مدار خنک‌کاری موتور، مطابق شکل 4، رابط مناسب را از دستگاه تست نشتی رادیاتور انتخاب کرده و به جای درب رادیاتور یا درب مخزن ذخیره نصب می‌شود و با استفاده از تلمبه، فشار مدار خنک کاری تا حدود 20 پی اس آی(Psi) یا حدود یک و نیم بار افزایش داده می‌شود.

1-تلمبه تولید فشار 2-فشارسنج 3-رابط جایگزین درب رادیاتور یا درب مخزن ذخیره 4-مخزن ذخیره
شکل 4-نحوه استفاده از دستگاه تست نشتی مدار خنک‌کاری موتور خودرو

حدود یک دقیقه صبر می‌کنیم و پس از این مدت زمان نباید هیچ مقدار کاهش فشاری مشاهده شود. در صورتیکه عقربه فشارسنج مطابق شکل 5 در حال کاهش فشار باشد نشان دهنده این موضوع است که نشتی بیرونی یا داخلی در حال وقوع است.

شکل 5-کاهش فشار مدار خنک‌کاری موتور خودرو

لذا ابتدا نشتی خارجی یا بیرونی مدار خنک‌کاری موتور مورد بررسی قرار می‌گیرد که مایع خنک‌کننده از شیلنگ‌های لاستیکی، رادیاتور، هوزینگ ترموستات، واترپمپ، رادیاتور بخاری، بدنه سرسیلندر، بدنه سیلندر و غیره دچار نشتی نشده باشند. در صورتیکه نشتی بیرونی مشاهده نشود باید نشتی داخلی موتور همانند سوختن واشر سرسیلندر، ترک سرسیلندر، ترک بوش سیلندر، خرابی اورینگ‌های بوش سیلندر و غیره را مورد بررسی قرار داد.
برای تهیه و تامین دستگاه تست نشتی رادیاتور و مدار خنک‌کاری موتور اینجا کلیک کنید.